Senin, 11 Agustus 2014

TUMOTONGKO, TUAMA MINAHASA?


[Oleh Iswan Sual]


Ineng Teteon   : Nimabingom aku e Alo. Sa muni en sisilen an telefisi.
                        (So bingo kita e Alo. Kalu bauni tu berita/cirita di telefisi.)

Alo Waworuntu: Kityu re’e? Sapa si nimema’ nico nimabingom?
                        (Kyapa dang? Apa tu yang beking ngana bingo?)

Ineng Teteon     : Kengsya ona aku semisir en tonaas am banua Indonesia e. Si esa tou kine Jawa, nta’an makainang tou Minahasa. Si esa tou Jawa, makaenda’ sina. Ta’ang em pa’ema’an na ulit wo rai’ca kele “tuang besar”. Casale’ na keli ma’ra’da’ se tou lengey wo se tou tekek.
                          (Bagimana ona kita mo bapili torang pe tonaas di negara Indonesia  e. Tu satu orang kata Jawa, mar punya mama Minahasa. Tu satu orang Jawa, punya dara Cina. Mar, tu dia ja beking butul deng nyanda sama deng “tuang besar”. Dia suka skali ja lia tu orang-orang susa deng kacili.)

Alo Waworuntu: E Ineng, sisireng mio’ kitiare si tou ta, tuama Minahasa. Mande weta’ lewo’ ase tou lengey ya nta’an tou cita sia. Poyo e Toar wo Lumimuut!!!
                          (E Ineng, pili kasana tu orang torang, laki-laki Minahasa. Biar besae pa orang kecil mar orang torang dia. Keturunan Toar deng Lumimuut!!!)

Ineng Teteon     : O kakaya’ka’ang re’e!!! Rai’ca rona sisireng ntou si ma’se’da’ se tou walina. Mande kakarapi, sa ma’se’da’ in tou, rai’ca sisirengku, e Alo.
                          (O beking kage jo!!! Nyanda bole mo pili tu orang yang ja makang orang walina. Biar tamang, kalu komang ja makang orang, kita nyanda mo pili, e Alo.)

Alo Waworuntu: E waya-waya’ang a ico re’e ya. Sa ku’a aku, lewo’ ato lo’or, karengan tou Minahasa, sisirengku.
                        (Mana-mana jo pa ngana dang. Kalu kwa kita, besae ato bagus, musti orang Minahasa tu kita mo pili.)

Ineng Teteon   : Orekey, rai’ca ki’im ku kityare makatonaas si tumotongko. Sa semisir sia, kele re’e mindo en owak ta ni esa.
                        (Bagimane e, kita nyanda suka komang mo punya tona’as tumotongko, ular=pemangsa. Kalu pili dia, so sama deng re’e mo ambe torang pe diri (nyawa) sandiri.)

Alo Wawaruntu: E Ineng, maile-ilek ko ma’doma’ e. Kityu re’e pa’kuanu sia tumotongko?
                          (E Ineng, bae-bae ngana ja bicara e. Kyapa re’e ngana ja bilang dia tumotongko/ular?)

Ineng Teteon   : E Alo, sa sia uli-ulit tou Minahasa, sia tumou tou. Sa sia matongko’ tou, tumotongko’ sia. Ailupamnu re’e si pa’kua i Alo Samratulangi, ‘si tou timou tumou tou.’
                        (E Alo, kalu dia butul-butul orang Minahasa, dia kase hidop orang. Kalu dia bajaha pa orang, ular dia. Ngana so lupa dang tu Alo Samratulangi ja bilang, ‘Tu orang, hidop for mo kase hidop orang.)

Alo Waworuntu: Ore’ karu’ aku e. Ulitem ko e Ineng. Rai’ca semea’ en iitu.
                          (O kasiang dang kita e. So butul ngana e Ineng. So nyanda sala itu.)



Keterangan:
·         Se’da’/sera’= Ikang. Semera’/seme’da’ berarti makan, beking ikang

·         Tumotongko= ular. Berasal dari kata tongko’. Dalam bahasa Indonesia berarti memagut. Ular ja serang orang deng cara “memagut”.

1 komentar:

  1. Masale woo mareng andoong taan pe wana roit wer asi sakean burung besi mateleb kumapa silondei besi wangker mabaya an dano

    BalasHapus